Głowy Wołkodawów
Przy spojrzeniu z boku, mogą reprezentować zasadniczo dwa podstawowe typy, różniące się zasadniczo STOPNIEM ZAAKCENTOWANIA ŁUKÓW BRWIOWYCH:
-łuki brwiowe słabo zaakcentowane, przełom czołowy łagodny,
-łuki brwiowe mocno zarysowane, przełom czołowy, wizualnie wygląda ostro, jednak pozostaje łagodny.
przy spojrzeniu z góry, pod względem kształtu czaszki, mogą zostać podzielone również na dwa typy:
-czołowa część czaszki prostokątna,
-czołowa część czaszki w kształcie trapezu.
Wynikające z tej klasyfikacje kształty głowy wołkodawa to: 1-1, 1-2, 2-1, 2-2,
Przy sędziowaniu nie powinno się dawać pierwszeństwa żadnej z nich, ponieważ we wszystkich tych odmianach głów, istnieje wiele cech wspólnych właściwych tylko psom tej rasy.
A jest to:
MASYWNA, PŁASKA, LUB PRAWIE PŁASKA, GŁĘBOKA I DŁUGA CZĘŚĆ CZOŁOWA, znacznie dłuższa niż skrócona kufa, która z kolei powinna być:
SZEROKA, MASYWNA, NIEMAL PROSTOKĄTNA, DOBRZE WYPEŁNIONA POD OCZAMI,
z grubymi zwisającymi na dolną szczękę wargami tworzącymi wyraźną kieszeń wargami.
„Właśnie z powodu tych wspólnych rysów, jeden raz zobaczywszy głowę, prawdziwego azjatyckiego wołkodawa, przy całej różnorodności wewnątrz rasowych typów, trudno pomylić ją z głowami innych dogo podobnych ras”
Temat prawidłowego zgryzu i formy zwierania się szczęk od lat budzi kontrowersje.
Przy prawidłowej interpretacji pochodzenia azjatyckiego wołkodawa, można zrozumieć istotę formy zgryzu i zwierania się szczęk u większości najbardziej typowych i najbardziej imponujących z punktu widzenia rasowości przedstawicieli rasy., konieczność której została podyktowana przez życie.
Przypomnijmy pierwotne przeznaczenie tych psów:
Ochrona stad i karawan przed drapieżnikami, a także polowania, znowuż na największe i najniebezpieczniejsze z drapieżników.
Do wypełniania tych zadań, na równi z innymi specyficznymi cechami budowy anatomicznej potrzebne były POTĘŻNE I SZEROKIE SZCZĘKI Z DUŻYMI I SILNYMI ZĘBAMI.
Siekacze tych kwadratowych prawie szczęk rozmieszczone są w linii prostej a nie po łuku jak u innych ras, potężna i szeroka tak u podstawy jak i przy końcu kufa, prawie nie zwężająca się ku nosowi, ukształtowała się nie przypadkiem, a wychodząc z przeznaczenia i celów praktycznych.
Pod względem zaś formy zwierania się szczęk, rasie tej właściwe są:
albo, ścisłe nożyce, czyli zgryz nożycowy –gdy siekacze żuchwy opierają się o siekacze szczęki, tylko nieco powyżej krawędzi górnych siekaczy,
albo odwrotne nożyce – przodozgryz kontaktowy gdy górne siekacze przy zwieraniu szczęk opierają się poniżej krawędzi lub o podstawę pochyło osadzonych siekaczy dolnych.
Może też mieć miejsce i zgryz cęgowy, z reguły tworzący się na pewnych etapach rozwoju, podczas rozwojowej transformacji „ścisłych nożyc”, w „odwrotne nożyce”, co jest charakterystyczne dla okresu dorastania oraz przy ścieraniu się z wiekiem koniuszków górnych siekaczy przy zgryzie nożycowym, w okresie starzenia się psa.
Z obserwacji TYPÓW ZGRYZÓW można powiedzieć że:
ścisłe nożyce, zdarzają się:
u suk, u młodych samców, u dorosłych samców o zbyt lekkiej głowie, lub nie bardzo dużych zębach.
odwrotne nożyce mają:
mocne samce o ukończonym formowaniu, lub egzemplarze o najbardziej rasowych, masywnych głowach i dużych zębach.
Natomiast u osobników z kiepskimi, nietypowymi głowami przodozgryz kontaktowy, „odwrotne nożyce”, praktycznie się nie zdarza.
Bosar – żelazny chwyt
U egzemplarzy z dobrym uzębieniem zdarzają się zwykle bardzo duże okrajki.
Dlatego przy zwieraniu szczęk, okrajki górnej szczęki wchodzą między okrajki i kły żuchwy, tworząc tym samym razem z tradycyjnym zamkiem i kłami żuchwy wchodzącymi w odstęp między okrajkami a kłami górnej szczęki, tak zwany „PODWÓJNY ZAMEK”.
Sprzyja on bardziej twardemu i pewnemu chwytowi, tzw.- żelazny chwyt
„PODWÓJNY ZAMEK” spotyka się znacznie częściej przy” odwrotnych nożycach”,
Przy zwykłych „nożycach”, może mieć on miejsce tylko w tym przypadku, jeżeli okrajki górnej szczęki są nieco skręcone do tyłu.
Nie bez podstaw niektórym rasom z grupy MOLOSÓW, o wiele później uformowanym niż WOŁKODAWY azjatyckiego pochodzenia i bezspornie właśnie od nich pochodzącym, zezwala się mieć trzy warianty zgryzu.
Dla każdego nie uprzedzonego człowieka, absolutnie jasnym jest, iż u azjatyckich WOŁKODAWÓW, taka cecha zawarta jest w GENOTYPIE RASY.
Również budowa anatomiczna Środkowo azjatyckiego WOŁKODAWA, wynika z czysto funkcjonalnych potrzeb.
Przez wieki natura stawiała WOŁKODAWOM, prawie nierealne zadanie łączenia w sobie, jednocześnie imponujących rozmiarów i dużego ciężaru z nadzwyczajną zwinnością i koniecznością błyskawicznych reakcji obronnych.
Pies powinien ponadto posiadać umiejętność długotrwałego i oszczędnego przemieszczania się z rytmiczną szybkością., wszystko to na tle nieregularnego i skąpego odżywiania.
W związku z powyższym, istnieje absolutny związek pomiędzy cechami budowy psa, a spełnianiem przez niego określonych funkcji użytkowych.
Lekkie spionowanie przednich i tylnych kończyn
Kończyny o słabo zaznaczonych kątach, spełniają rolę sztywnych amortyzatorów, co umożliwia przejmowanie na siebie dużych obciążeń wynikających zarówno z ciężaru masy mięśniowej jak i z ciężaru samego szkieletu WOŁKODAWA, funkcja szczególnie ważna podczas ruchu właściwego psom tej rasy, płynnego kłusu przechodzącego przy przyśpieszeniu w galop.
Jednocześnie,nieco wyprostowane kąty tylnej strefy (kąt rozprostowania stawów kolanowych ok.135-140 st.) przyczyniają się do utrzymania równowagi psa podczas walki na tylnych łapach w tzw. „stójce”, dając mu tym samym dużą przewagę w boju.
Łopatki znajdują się kilka cm, niżej niż staw biodrowy.
Przy sędziowaniu
Przy sędziowaniu azjatyckich wołkodawów należy pamiętać, że są to psy pracujące, w innym przypadku nie mogą być już zaliczane do rasy i otrzymywać pozytywnych ocen i ich podwyższona agresywność do innych psów, tej samej płci, jest jednym z podstawowych rysów charakteru, odróżniającym te psy, od wszystkich innych ras.
Dlatego ring powinien być znacznie przestronniejszy niż ogólnie przyjęty.
Ekspert prowadzący sędziowanie, nie powinien ani przez chwilę zapominać, że ma przed sobą bardzo starą rasę, w kształtowaniu której, jednym z głównych czynników było środowisko życia i możliwość pracy zgodnie z przeznaczeniem, tocząc walki z drapieżnikami.
Przy czym najsurowszy dobór, tak naturalny jak i sztuczny, odbywał się nie przez dziesięciolecia a nawet, nie w ciągu jednego czy dwóch wieków jak u innych ras, a na przestrzeni tysiącleci. ( ok. 6000 lat )
I właśnie dlatego rasa owczarka środkowo-azjatyckiego wymaga absolutnie nadzwyczajnego i szczególnie indywidualnego podejścia z uwzględnieniem wszystkich jej odrębności i subtelności niespotykanych przy sędziowaniu innych ras.
Trzeba uświadomić sobie, że w imię zachowania tej unikalnej rasy, nie powinno się próbować wciskać jej w ogólnie przyjęte ramy.
„Innego wyjścia być nie może jak tylko zachować te psy takimi jakie przyszły do nas z głębi tysiącleci, dobierając do hodowli rzeczywiście najlepsze z pośród czysto rasowych, poświęcając przy tym więcej uwagi, PIERWOTNYM ROBOCZYM WALOROM tej rasy i POZIOMOWI SYSTEMU NERWOWEGO, bez czego WOŁKODAWY przestają być WOŁKODAWAMI.”